Agroforestry
duurzame koffiebonen uit schaduwrijke bossen
MONOCULTUUR?
Als we denken aan landbouw, zien we vaak enorme maisvelden of rijen palmen voor ons. Veel gewassen worden per soort, in monocultuur, verbouwd. Vaak vanwege een hogere opbrengst of minder handwerk, lekker efficient! Ook voor koffie is dit in 92% het geval. Het grote nadeel: we putten de grond helemaal uit. Er moet meer en meer kunstmest bij om de oogst op pijl te houden.
MAAR DAT KAN ANDERS.
Landbouw en bosbouw kunnen hand in hand samengaan. Gewassen die het goed doen met minder zonlicht, groeien in de schaduw van hoge bomen. Deze combinatie van bos- en landbouw heet agroforestry.
OUDE WIJN, NIEUWE ZAKKEN
Eigenlijk is er niets nieuw aan dit landbouwsysteem. Al duizenden jaren plant men op kleine schaal bomen en voedselgewassen op dezelfde grond. Pas de laatste decennia zijn we massaal overgestapt naar monocultuur.
De wetenschap is zich de afgelopen jaren gaan verdiepen in deze “ouderwetse” landbouwvorm. Ook op grotere schaal mogen we monocultuur loslaten. Want wat blijkt; de opbrengst is op de lange termijn gelijk. Én voor de natuur zijn er vele voordelen als we doen aan agroforestry. Win, win dus. Hieronder lees je waarom.
Schaduwkoffie
= betere bonen
Koffieplanten doen het goed in de schaduw. Omdat ze minder zonlicht krijgen, bloeien er minder bloemen aan de plant. De bonen krijgen daardoor meer ruimte om te rijpen. Ook nemen ze in de schaduw langer de tijd om goed te rijpen. Het resultaat: gelijkmatige, rijpe, volle bonen.
Klinkt goed, toch? Maar uiteindelijk moet de koffie goed smaken. Bonen van hetzelfde formaat kunnen gelijkmatig worden gebrand. Niet te licht, niet te donker. Daarnaast is schaduwkoffie minder bitter door de langzame rijping.
Jij blij
de boer blij
de natuur blij
Fijn, de bonen doen het dus goed zo. Maar wat heeft de natuur aan een kopje schaduwkoffie? Enorm veel! Gelukkig, want dat is hard nodig. Planeet aarde heeft grenzen, en die hebben we te respecteren.
Dit is hoe schaduwkoffie bijdraagt:
- Minder CO2 in de lucht. Alle planten en bomen in een voedselbos halen heel veel CO2 uit de lucht. Veel meer dan bij monocultuur. En dat is precies wat we moeten doen om klimaatverandering tegen te gaan.
- Een vruchtbaardere bodem. Ook de bodem profiteert van agroforestry. Iedere plant heeft zijn eigen rol in het reguleren van onder andere stikstof en koolstof. Hierdoor is de kwaliteit beter dan bij het verbouwen van één gewas. Zeker voor de bodem-balans op langere termijn. En dat betekent minder gebruik van kunstmest, whoop whoop!
- Meer biodiversiteit. Home is where the trees are. Agroforests dragen bij aan het behoud van biodiversiteit. Ze bieden een leefomgeving voor vele soorten. Zo kunnen ecosystemen blijven bestaan, ook als het klimaat verandert. Ken je de Yellow Warbler al? De “gele grasmus” woont in koffiebossen. Dit vogeltje is niet alleen mooi om naar te kijken, maar ook nog belangrijk voor onze koffie. Hij is namelijk gek op de coffee bore. Dat is één van de grootste plagen onder koffieplanten. Hoe minder koffie-ziektes, hoe hoger de kwaliteit van de boon. En dat betekent: minder aangevreten bonen moeten weggooien, én $300 per hectare meer opbrengst voor de boer.
- Frisse lucht en schoon water. Hoge bomen vangen veel wind, en dat heeft voordelen. Het bos werkt namelijk als een soort filter, waarbij stof en gassen uit de lucht worden gevangen. Hetzelfde geldt voor (grond)water. Bomen nemen voedingsstoffen op uit het diepere grondwater en zuiveren daarmee het grondwater.
Geen zorg(en) voor morgen
Voorkomen is beter dan genezen. Toch is het fijn om je te kunnen aanpassen aan mindere omstandigheden. Koffiebossen zijn beter bestand tegen klimaatverandering dan koffieplantages in de volle zon. Water kan namelijk beter worden vastgehouden in de grond. En hoge temperaturen worden opgevangen door de bomen die hiertegen kunnen. Kortom: de bossen zijn weerbaarder en kunnen zo bonen blijven produceren.
Wij zijn overtuigd, en onze boeren ook. Schaduwkoffie is dus nu en in de toekomst de duurzame keuze. Brute Bonen, maar wel zacht voor het milieu. Benieuwd naar de smaak?
